Wydział Ochrony Lasu i Łowiectwa zajmuje się ogółem spraw dotyczących stanu sanitarnego lasu (w tym ograniczania szkodliwych organizmów, które zagrażają jego trwałości), ochroną lasu przed pożarami, likwidacją i rejestracją klęsk żywiołowych.

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych we Wrocławiu (RDLP) zarządza terenami leśnymi o powierzchni blisko 568 tys. ha. Ogółem lesistość RDLP we Wrocławiu wynosi blisko 30%. Lesistość w regionie waha się natomiast od 9% w Nadleśnictwie Henryków, aż do 86% w Nadleśnictwie Ruszów.

Gatunkiem dominującym w drzewostanach  naszej dyrekcji jest sosna zwyczajna, która porasta 44,6% powierzchni leśnej, a w nadleśnictwach na terenie Borów Dolnośląskich dominuje w składzie drzewostanów i zajmuje ponad 80% powierzchni terenów leśnych. W terenach górskich, gatunkiem panującym w jest świerk, który w skali dyrekcji stanowi 25,3% udziału. Warunki klimatyczne oraz skład gatunkowy lasów wpływa na  gradacyjne występowanie szkodliwych owadów oraz podatność lasów na choroby grzybowe.

W lasach budowanych przez monokultury sosnowe cyklicznie dochodzi do gradacyjnych pojawów owadów żerujących na igłach sosny. By ochronić drzewostany przed całkowitą utratą aparatu asymilacyjnego w wyniku żeru szkodliwych owadów, organizowane są wielkopowierzchniowe zabiegi z wykorzystaniem m.in. statków powietrznych. Zadania te realizuje się pod nadzorem Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa.

Wiosną 2023 roku planowane są zabiegi ograniczające występowanie barczatki sosnówki na powierzchni 4,4 tys. ha oraz chrabąszczy na powierzchni 1765 tys. ha.

Na terenie RDLP we Wrocławiu na skutek cyklicznie powtarzających się lat z małą ilością opadów atmosferycznych i wysokich temperatur, w ostatniej dekadzie wystąpiło zjawisko suszy hydrologicznej. Osłabione drzewostany zostały dodatkowo zaatakowane przez patogeniczne grzyby i owady podkorowe, co doprowadziło w 2015 roku do ich wzmożonego zamierania. Wilgotniejsze lata 2016 i 2017 roku, nie zahamowały tego procesu, a rok 2018, który był najcieplejszym rokiem w 70 letniej historii prowadzonych pomiarów meteorologicznych we Wrocławiu, jeszcze bardziej osłabił ich stan zdrowotny. Najbardziej w tym okresie ucierpiały drzewostany świerkowe, które w wyniku osłabienia z powodu suszy, atakowane zostały przez owady żerujące pod korą drzew (szkodniki wtórne), a ich występowanie miało charakter gradacyjny. Drzewa zasiedlone przez korniki obumierają – stają się tzw. posuszem i w ramach cięć sanitarnych są wycinane.

PZ – posusz zasiedlony, WZZ – wywroty i złomy zasiedlone

Dolnośląskie lasy corocznie w mniejszym lub większym stopniu, są uszkadzane przez inne zjawiska klimatyczne głównie przez nawalne wiatry. Od 2008 r. do końca 2022 r. pozyskano w wyniku wyłamania i wywrócenia drzew przez wiatry masę ponad 6 450 tys. m3.

Lasy Dolnego Śląska podlegają dużej presji roślinożerców.  Szkody wyrządzane w uprawach leśnych młodnikach i starszych drzewostanach rejestrowane są na powierzchni ponad 5 tys. ha.  Szkody te powodowane są głównie przez jeleniowate tj. jelenia szlachetnego oraz sarnę europejską. Ograniczanie poziomu szkód wyrządzanych przez roślinożerne ssaki, które stosują leśnicy to ogradzanie upraw leśnych i indywidualne zabezpieczanie drzew przed zgryzaniem lub spałowaniem. Na ten cel rocznie wydatkuje się w RDLP we Wrocławiu kwotę rzędu 20 mln złotych co stanowi od 50% do 80% wydatków na ochronę lasu.

Dbanie o czystość i estetykę lasów jest jednym z priorytetowych działań leśników. Nadleśnictwa współpracując ze szkołami i przedszkolami, prowadzą szereg przedsięwzięć edukacyjnych, mających podnieść świadomość ekologiczną społeczeństwa, a także usuwają skutki beztroskiego wyrzucania śmieci do lasu. Od lat, z lasów Dolnego Śląska, każdego roku zbiera się ponad 5 tys. metrów sześciennych śmieci. Koszty ponoszone z tego tytułu każdego roku wynoszą ponad 1 mln złotych.

Ochrona lasu przed pożarami

W dolnośląskich lasach rocznie dochodzi do około 300 pożarów, które powstają głównie w wyniku celowych podpaleń i nieostrożności osób dorosłych. W celu szybkiego wykrywania pożarów lasu na terenie RDLP we Wrocławiu wybudowano 41 dostrzegalni przeciwpożarowych z czego 11 wyposażonych jest w kamery. W okresie akcji bezpośredniej w ochronie przeciwpożarowej lasów, który przypada na okres od  marca do października, prowadzone są specjalne dyżury w punktach alarmowo -dyspozycyjnych. Nadleśnictwa posiadają 26 lekkich samochodów patrolowo gaśniczych, które są wyposażone w specjalne urządzenia do gaszenia pożarów. Corocznie RDLP czarteruje cztery samoloty z czego 1 patrolowy i 3 gaśnicze. Samoloty typu Dromader przeznaczone, są do gaszenia pożarów lasu. Nadleśnictwa utrzymują ponad 5,7 tys. km dojazdów pożarowych, 1,1 tys. km pasów przeciwpożarowych oraz 882 punkty zaopatrzenia wodnego.

Dzięki staraniom leśników i strażaków z Państwowej i Ochotniczej Straży Pożarnej większość pożarów jest gaszonych w zarodku, niemniej jednak co roku z przyczyn pożarów, odnotowujemy straty w wysokości blisko 1,5 mln. zł, a na cele związane z zapobieganiem i zwalczaniem pożarów przeznaczamy środki w wysokości blisko 9 mln złotych.