Jarząb brekinia inaczej nazywany brzęk, na terenie Europy Zachodniej jest drzewem powszechnie występującym oraz posiada duże znaczenie w gospodarce leśnej, inaczej sytuacja wygląda u nas, gdzie ma swoją północno – wschodnią granicę zasięgu (Dolny Śląsk, Ziemia Lubuska, Wielkopolska i Pomorze Zachodnie). Jest go mało i został objęty ochroną ścisłą oraz został wpisany do czerwonej księgi roślin.

Dlatego w latach 2017-2019 przeprowadzono projekt pn. „Wzbogacanie bioróżnorodności w obszarach Natura 2000 poprzez wprowadzenie w ramach racjonalnej gospodarki leśnej jarzębu brekinii”, którego głównym celem było zwiększenie udziału rodzimego brzęka w dolnośląskich lasach, a w przyszłości – możliwość rozmnożenia go i naturalnego rozprzestrzeniania się na nowe obszary (dzięki atrakcyjnym owocom) np. przez ptaki i drobne zwierzęta. W celu poprawnego przeprowadzenia projektu trzeba było znaleźć odpowiednie tereny, ponieważ jarząb brekinia aby móc owocować, wymaga pełnego nasłonecznienia, dobrych warunków glebowych i umiarkowanego uwilgotnienia.

Takie miejsca zostały znalezione w naszych 6 nadleśnictwach (Lwówek Śląski, Milicz, Świeradów, Wałbrzych, Złotoryja, Świętoszów), które prowadziły sadzenia brzęka na swoich terenach. Projekt był pilotowany przez Wydział Koordynacji Projektów Środowiskowych RDLP we Wrocławiu oraz współfinansowany przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu.

W ramach tej współpracy powstały uprawy na całkowitym areale 4,58 ha, wcześniej przygotowane poprzez oczyszczenie powierzchni, przygotowanie gleby oraz ogrodzenie (gatunek niezwykle atrakcyjny dla zwierzyny płowej, bobrów i zajęcy), na których posadzonych zostało 9 250 młodych brzęków.

Mamy nadzieję, że w przyszłości brzęk stanie się bardziej powszechnym gatunkiem. Zmiany klimatyczne, jakich jesteśmy obecnie świadkami, poprawiają warunki rozwoju dla tego drzewa. W niedalekiej przyszłości, być może, brekinia będzie bardziej istotnym pod względem gospodarczym gatunkiem, zwłaszcza w dobie rosnących szkód i wzrastających procesów obumierania naszych rodzimych świerków, modrzewi, klonów, jaworów, buków i sosen.