Współpraca Lasów Państwowych z samorządami w województwie dolnośląskim: wspólne działania na rzecz regionu

Województwo dolnośląskie, gdzie lasy zajmują znaczną część powierzchni, to naturalne pole do ścisłej współpracy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych we Wrocławiu z lokalnymi samorządami. W ostatnich latach współpraca ta zintensyfikowała się, przynosząc wymierne korzyści zarówno mieszkańcom, jak i środowisku.

Inwestycje w infrastrukturę

Nadleśnictwa wspierają budowę i modernizację lokalnych dróg, zwłaszcza na terenach wiejskich i leśnych, poprawiając dostęp do posesji, pól uprawnych i miejsc turystycznych. Dzięki temu możliwa była modernizacja wielu kilometrów dróg gminnych i powiatowych.

Edukacja i turystyka

Lasy Państwowe we współpracy z samorządami aktywnie prowadzą działania edukacyjne – organizują warsztaty, zajęcia terenowe oraz konkursy dla dzieci i młodzieży. Nadleśnictwa udostępniają ścieżki dydaktyczne i izby edukacyjne, wspierając lokalne szkoły. Rozwój infrastruktury turystycznej, takiej jak wieże widokowe czy miejsca do rekreacji, zwiększa atrakcyjność regionu.

Bezpieczeństwo i działania kryzysowe

W okresie zwiększonego ryzyka pożarowego lasy Dolnego Śląska objęte są wspólnymi działaniami przeciwpożarowymi realizowanymi wraz z samorządami i służbami ratowniczymi. Obejmuje to monitoring, szkolenia oraz współfinansowanie sprzętu dla jednostek OSP.

Lasy Państwowe uczestniczą w konsultacjach dotyczących planów zagospodarowania przestrzennego

Lasy Państwowe aktywnie angażują się w proces konsultacji społecznych związanych z tworzeniem planów zagospodarowania przestrzennego. Udział leśników w tych rozmowach to wyraz troski o zrównoważony rozwój — tak, aby planowanie przestrzeni uwzględniało zarówno potrzeby lokalnych społeczności, jak i ochronę lasów oraz ich funkcji przyrodniczych i gospodarczych.

Lasy Państwowe zapraszają społeczność lokalną do udziału w planowaniu urządzeniowym

W ramach prac nad Planami Urządzenia Lasu – kluczowymi dokumentami określającymi sposób zagospodarowania i ochrony lasów na najbliższe lata – Lasy Państwowe zapraszają do udziału przedstawicieli społeczności lokalnej.

Udział mieszkańców, organizacji pozarządowych i samorządów w tym procesie pozwala uwzględnić różne punkty widzenia oraz lepiej dostosować działania leśne do oczekiwań społecznych. To ważna przestrzeń do rozmowy o funkcjach rekreacyjnych, przyrodniczych i gospodarczych lasów, które są wspólnym dobrem nas wszystkich.

Podsumowanie

Współpraca Lasów Państwowych z samorządami województwa dolnośląskiego to wzór efektywnego partnerstwa. Działania na rzecz infrastruktury, edukacji, turystyki i ochrony środowiska przekładają się na poprawę jakości życia mieszkańców i zachowanie unikalnych walorów przyrodniczych regionu.

Przedstawiciele nadleśnictw regularnie uczestniczą w sesjach rad gmin i miast, prezentując działalność Lasów Państwowych na poziomie lokalnym.

10 czerwca Zastępca Dyrektora RDLP we Wrocławiu, Robert Szlachetka, wziął udział w posiedzeniu połączonych Komisji Ochrony Środowiska oraz Rolnictwa Sejmiku Województwa Dolnośląskiego.
 

Lasy Państwowe zakończyły pierwszy etap ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej „W gąszczu informacji. Nie błądź! Sprawdzaj”! poświęconej dezinformacji w środowisku przyrodniczym i jej wpływie na klimat. To pierwsza tego typu kompleksowa kampania w Polsce. Teraz, zgodnie z zapowiedziami, czas na drugą odsłonę. O tym na jakie pytania odpowiedzą fact- checkerzy Instytutu Dyskursu i Dialogu zdecydują internauci.

Jak wynika z badań PBS przeprowadzonych na zlecenie Lasów Państwowych 21% Polaków uważa, że żeby pozyskać drewno nie trzeba wycinać drzew, 70% myśli, że lesistość Polski maleje, a ponad 40% nie wie lub nie wierzy w to, że wszędzie tam gdzie pozyskują drewno leśnicy sadzą nowe pokolenie drzew. A jak wynika z badań Eurostatu ponad 52 % Polaków błędnie wskazuje, że zmiana klimatu nie jest spowodowana przede wszystkim działalnością człowieka. Te dość zatrważające wyniki, a także mity, półprawdy i manipulacje na temat lasów, przyrody i klimatu masowo publikowane w Internecie stały się kanwą kampanii.

- Najnowszy raport „Information Integrity about Climate Science" autorstwa IPIE (International Panel on the Information Environment) wyraźnie wskazuje, że już nie tylko podważamy naukę ale i skuteczność i sensowności rozwiązań. Kryzys informacyjny wokół klimatu staje się zagrożeniem systemowym, porównywalnym z samym kryzysem klimatycznym. Boty, fałszywe ekspertyzy, narracje antytransformacyjne - wszystko to spowalnia polityki klimatyczne i wzmacnia społeczny opór wobec koniecznych zmian. Dlatego tak ważne jest przeciwdziałanie dezinformacji dotyczącej przyrody - mówi Adam Wasiak, dyrektor generalny Lasów Państwowych.

Kluczowym elementem kampanii były cotygodniowe publikacje fact-checkingowe przygotowane przez Fundację Instytut Dyskursu i Dialogu. Materiały – oparte na transparentnej metodologii i najbardziej pierwotnych, wiarygodnych źródłach – systematycznie prostowały najpopularniejsze mity i angażowały odbiorców do zadawania pytań i wysyłania obiegowych twierdzeń do zweryfikowania.

Działaniom tym towarzyszyła jednak fala ataków i zorganizowanego hejtu wymierzonego w ekspertów INDID.

Zweryfikowane mity pojawiały się co tydzień na dedykowanej kampanii stronie internetowej: www.wgaszczuinformacji.pl

- Kiedy publicznie prostuje się fałszywe tezy, trzeba liczyć się z presją – od natarczywych komentarzy po próby podważenia wiarygodności. Doświadczyliśmy tego podczas tej kampanii. Nie zmienia to jednak naszych standardów: każde twierdzenie weryfikujemy w oparciu o te same zasady – jawne, najbardziej pierwotne źródła i opisaną metodologię – mówi Filip Gołębiewski, prezes Zarządu INDID.

Zgodnie z zapowiedziami, to internauci zdecydują na jakie pytania odpowie druga odsłona kampanii. Wyboru dokonać można tutaj:
https://wgaszczuinformacji.pl/glosowanie/

- "W gąszczu informacji" to projekt dialogu, a nie monologu. Zapraszamy internautów do wskazywania tematów, a niezależni fact- chceckerzy ze wsparciem naukowców z partnerujących kampanii uczelni odpowiedzą rzetelnymi analizami i materiałami edukacyjnymi. Po wstępnej analizie widzimy, że najwięcej wątpliwości i pytań budzą kwestie klimatyczne. Z niecierpliwością czekamy na wyniki głosowania – zaznacza Olga Buczyńska, naczelniczka Biura Prasowego Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych.

Aby pogłębić rozmowę o rzetelnej informacji, Lasy Państwowe uruchomiły podcast „W gąszczu informacji”, czyli cykl rozmów z naukowcami, praktykami i leśnikami. Dotychczas gośćmi podcastu byli dr hab. Łukasz Szurmiński, medioznawca z Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego, Filip Gołębiewski, prezes zarządu Fundacji Instytut Dyskursu i Dialogu oraz st. bryg. Karol Kierzkowski rzecznik prasowy Komendanta Głównego PSP. Leśnicy już zapowiadają, że gościem kolejnego odcinka będzie prof. Andrzej Jagodziński - naukowiec, nauczyciel akademicki, leśnik, biolog i ekolog, profesor nauk leśnych, dyrektor Instytutu Dendrologii Polskiej Akademii Nauk w Kórniku, czy przedstawiciele NGO .

- Podcast pozwala wyjść poza bieżącą polemikę i w spokojny, przystępny sposób odpowiedzieć na pytania, które najczęściej wracają w publicznej debacie. Łączymy perspektywę ekspertów i praktyków, rozmawiamy nie tylko o przyrodzie i klimacie ale i o samych mechanizmach dezinformacji i o tym jak się przed nią obronić. Bo jak wskazują badania, większość z nas ma świadomość istnienia dezinformacji, ale uważamy, że wszyscy padają jej ofiarami, oprócz nas samych. Nasze rozmowy udowadniają, że to nie jest prawda – mówi prowadząca podcast Anna Choszcz-Sendrowska, rzeczniczka prasowa Lasów Państwowych.

Podcastu „W gąszczu informacji” można posłuchać tutaj:

YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=KM5zMJAK4sA&list=PLBbKNhOCo8W-fOZh4Y_mO1P14zEQ5QY-2

Spotify – https://open.spotify.com/show/5Ht4tMa9uRulhJHrhPlTPp

W debacie publicznej coraz częściej słychać, że integralność informacji o klimacie powinna stać się elementem odpowiedzialności instytucji publicznych, organizacji społecznych, mediów i biznesu. Lasy Państwowe, jako instytucja zarządzająca w imieniu obywateli 1/3 Polski, jaką stanowią tereny leśne, deklarują dalsze inwestowanie w edukację, przejrzystość danych i sprawną komunikację – tak, by wspierać decyzje oparte na faktach.

Partnerami kampanii są: Fundacją Instytut Dyskursu i Dialogu, Wydział Dziennikarstwa Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego, Wydział Leśnym Uniwersytetu Rolniczego im. H. Kołłątaja w Krakowie oraz Instytut Nauk Leśnych Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

Patronat medialny nad kampania objął „Dziennik Gazeta Prawna”.

Autor kampanii: Lasy Państwowe

Patronat: Dziennik Gazeta Prawna

Partnerzy: Instytut Dyskursu i Dialogu, Instytut Nauk Leśnych Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, Wydział Leśny Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, Wydział Dziennikarstwa Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego

Rok po powodzi – odbudowa infrastruktury leśnej po wrześniu 2024

We wrześniu 2024 roku gwałtowne, bardzo intensywne opady deszczu doprowadziły do jednej z największych powodzi, jaka dotknęła tereny leśne w ostatnich latach. Woda nie ustępowała przez kilka dni, prowadząc do licznych podtopień, osunięć gruntu i przerwania ciągów komunikacyjnych. Zniszczenia były ogromne.

Skala strat – co zabrała powódź?

Po opadnięciu wód i przeprowadzeniu przeglądów technicznych, okazało się, że:

• uszkodzeniu uległo 765 dróg leśnych o łącznej długości 475 km,
• zniszczonych zostało 71 mostów,
• poważnie naruszonych zostało 367 przepustów,
• zalanych i wypłukanych zostało 192 rowy melioracyjne (ponad 81 km),
• uszkodzeniu uległo również 31 obiektów kubaturowych (budynków i innych stałych konstrukcji).

Była to sytuacja bez precedensu. Infrastruktura, na której opierała się codzienna działalność gospodarki leśnej, ale także bezpieczeństwo pożarowe, dostęp turystów czy szlaki ratownicze – z dnia na dzień przestała funkcjonować.

Zima – przestój w terenie, praca w tle

Po wrześniowej powodzi przyszła zima, która zablokowała możliwość realizacji robót terenowych. Wilgotne i zamarzające podłoże, opady śniegu oraz brak dostępu do wielu miejsc uniemożliwiały rozpoczęcie napraw.

Ten czas został jednak intensywnie wykorzystany:

• przygotowywano projekty techniczne i dokumentację odbudowy,
• prowadzono inwentaryzację szkód,
• opracowywano wnioski i ogłaszano przetargi,
• planowano zakres robót i ich priorytetyzację.

Wiele osób musiało przejąć nowe obowiązki – obok codziennej pracy pojawiło się zadanie odbudowy od podstaw całych odcinków infrastruktury.

Co udało się odbudować do czerwca 2025?

Mimo ogromu strat i niesprzyjających warunków, do połowy 2025 roku udało się przywrócić funkcjonalność znaczącej części zniszczonej infrastruktury. Odbudowa była prowadzona stopniowo i zgodnie z możliwościami terenowymi oraz organizacyjnymi.

Zakres wykonanych prac:

Oznacza to, że do tej pory udało się odbudować:

• około 42% uszkodzonych dróg,
• 1 na 3 uszkodzone przepusty,
• ponad 25% rowów,
• ponad połowę zniszczonych obiektów kubaturowych,
• oraz rozpocząć odtwarzanie połączeń mostowych – choć skala szkód była tu wyjątkowo trudna do szybkiego naprawienia.

Wysiłek ludzi – kluczowy element odbudowy

Za każdą odtworzoną drogą czy rowem stoi konkretna osoba – pracownik nadleśnictwa, kierownik budowy, technik, operator. Odbudowa nie była procesem "z automatu". To był ogromny, ludzki wysiłek, często wymagający szybkiego uczenia się nowych procedur, działania pod presją czasu i odpowiedzialności za bezpieczeństwo ludzi i przyrody.

Trzeba było nie tylko odbudować infrastrukturę, ale też odbudować gotowość do działania, pokonać zmęczenie, przywrócić zespołom motywację po katastrofie, która zatrzymała normalny rytm pracy.

Rok później – wracamy na właściwe tory

Rok po powodzi możemy powiedzieć, że jesteśmy na dobrej drodze. Choć wciąż wiele obiektów czeka na odbudowę, a część prac potrwa jeszcze miesiące, to wykonany dotychczas zakres robót pokazuje, że nawet z największego kryzysu można wyjść – krok po kroku, decyzja po decyzji, wspólnym wysiłkiem.

To nie był tylko rok odbudowy – to był rok powrotu do równowagi, rok pokazujący, jak wiele można osiągnąć, kiedy działa się razem.

12 września 2025 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska we Wrocławiu, Katarzyna Łapińska, podpisała zarządzenia o utworzeniu trzech nowych rezerwatów przyrody na Dolnym Śląsku. Nowe obszary objęte ochroną to: „Dziki Wąwóz”, „Leśne zbocza przy Zamku Bolczów” oraz „Mokradła nad Wilką”.

Rezerwaty te zostały zgłoszone z inicjatywy Lasów Państwowych i powstały w ramach ogólnopolskiego programu „100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych”. Ich utworzenie było możliwe dzięki ścisłej współpracy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych we Wrocławiu z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska we Wrocławiu. W uroczystym podpisaniu zarządzeń uczestniczył Dyrektor RDLP we Wrocławiu – Jan Dzięcielski.

Poniżej przedstawiamy krótką charakterystykę nowych rezerwatów:

Rezerwat przyrody „Dziki Wąwóz”

Rezerwat o powierzchni 36,57 ha, położony na terenie gminy Lubomierz w powiecie lwóweckim. Głównym celem ochrony jest zachowanie dobrze rozwiniętych zbiorowisk leśnych, takich jak buczyny, zboczowe lasy klonowo-lipowe oraz grądy. Chronione są również walory krajobrazowe i geomorfologiczne wąwozu Maciejowickiego Potoku.

Rezerwat przyrody „Leśne Zbocza przy Zamku Bolczów”

Rezerwat o powierzchni 17,10 ha, zlokalizowany na terenie gminy Janowice Wielkie w powiecie karkonoskim. Jego celem jest zachowanie naturalnych zbiorowisk leśnych: jaworzyny górskiej, żyznej i kwaśnej buczyny, łęgu źródliskowego oraz zbiorowisk naskalnych. Obszar ten obejmuje zbocza Suchej Góry, sąsiadujące z ruinami Zamku Bolczów.

Rezerwat przyrody „Mokradła nad Wilką”

Rezerwat o powierzchni 31,14 ha, położony w gminie Olszyna w powiecie lubańskim. Obejmuje dolinę leśnego potoku Wilka oraz zmieniający się, naturalny ekosystem mokradeł i rozlewisk, tworzony przez działalność bobrów. Jest to ważna ostoja dla wielu gatunków fauny – szczególnie płazów, ssaków i ptaków.

Dla wszystkich trzech rezerwatów został wyznaczony obszar otuliny, mający na celu dodatkową ochronę ich wartości przyrodniczych.

Projekty zarządzeń w sprawie utworzenia rezerwatów zostały uprzednio zaopiniowane przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska i Regionalną Radę Ochrony Przyrody, a także uzgodnione przez Wojewodę Dolnośląskiego. W procesie tworzenia nowych rezerwatów przeprowadzono również konsultacje społeczne, podczas których każdy zainteresowany mógł zgłaszać swoje uwagi i wnioski.

Nowe rezerwaty przyrody formalnie zaczną funkcjonować po upływie 14 dni od daty publikacji zarządzeń w Dzienniku Urzędowym Województwa Dolnośląskiego.

„Zielona Wymiana” – wyjątkowe wydarzenie edukacyjne we Wrocławiu

6 września 2025 roku przy siedzibie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych we Wrocławiu (ul. Grunwaldzka 90) odbędzie się wyjątkowe wydarzenie edukacyjne pod nazwą „Zielona Wymiana”. Jego głównym celem jest popularyzacja wiedzy na temat ochrony środowiska, zrównoważonego gospodarowania zasobami przyrody, roli leśnictwa oraz promowanie świadomych, proekologicznych postaw w społeczeństwie.

Otwarte wydarzenie dla całych rodzin

„Zielona Wymiana” to wydarzenie otwarte dla wszystkich – dzieci, młodzieży, rodzin, seniorów oraz osób zainteresowanych ekologią, ochroną klimatu i edukacją przyrodniczą. Leśnicy przygotowali dla Was mnóstwo atrakcji i warsztatów, takich jak:

• Malowanie i składanie domków dla jeży oraz schronów dla nietoperzy, które po warsztatach będzie można zabrać do własnego ogrodu lub na działkę.
• Zbijanie budek lęgowych dla ptaków i rozmowy o ich roli w środowisku oraz spadku ich liczebności.
• Pokaz kapilarnego podciągu wody w drzewie oraz warsztaty pracy w drewnie, podczas których stworzycie proste narzędzia i ozdoby dawnymi technikami.
• Gry i zabawy dla najmłodszych.
• Dla miłośników roślin – wymiana domowych okazów zieleni, by wzbogacić swoje kolekcje.
• Strefa relaksu z dźwiękami lasu i możliwością odpoczynku na leżakach.

Współorganizatorzy i partnerzy wydarzenia

„Zielona Wymiana” to przedsięwzięcie realizowane wspólnie z wieloma partnerami, którzy przygotowali interesujące stoiska i aktywności:

1. Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa we Wrocławiu – osoby, które oddadzą krew w dniach 4–6 września, w dniu wydarzenia otrzymają sadzonki rodzimych drzew i krzewów. To piękne połączenie ekologii z pomocą społeczną.
2. Arboretum Wojsławice (Ogród Botaniczny UWr) – roślinne warsztaty.
3. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu – doradcy klimatyczno-energetyczni przedstawią tematykę efektywności energetycznej, odnawialnych źródeł energii oraz adaptacji do zmian klimatu.
4. Liga Ochrony Przyrody (LOP) – warsztaty dla dzieci i rodzin, w tym tworzenie hoteli dla zapylaczy, malowanie motywów leśnych, decoupage na drewnie oraz quizy przyrodnicze.
5. Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody „pro Natura” – fascynująca opowieść o nietoperzach, ich roli w ekosystemie oraz obalenie mitów o tych jedynych latających ssakach.
6. Leśny Bank Genów Kostrzyca – „roślina Arka Noego” – dowiecie się, dlaczego tak o nim mówią i jakie ma znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej.
7. Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna – nauka o grzybach: które są jadalne, które trujące, a także jak zabezpieczyć się przed boreliozą i innymi zagrożeniami zdrowotnymi z lasu.
8. Technikum Leśne w Miliczu – prezentacja zawodu leśnika, pokaz wabienia zwierzyny i sygnałów myśliwskich.
9. Stowarzyszenie Na Rzecz Dzikich Zwierząt „Sokół” – pokaz ptaków drapieżnych i opowieść o reintrodukcji sokoła wędrownego na Dolnym Śląsku.
10. Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej w Brzegu – zaprezentuje, jak powstają 10-letnie Plany Urządzania Lasu, czyli „plan na las” – ważny dokument zarządzania leśnym zasobem.

Prelekcje i filmy przyrodnicze

Na sali konferencyjnej odbędą się trzy interesujące prelekcje:

• 10:30 – „Retencja nizinna i górska na terenie RDLP we Wrocławiu”
• 11:30 – „Mielerzy – lasy żelazna. Historia wypału węgla drzewnego”
• 12:30 – „Reintrodukcja sokoła wędrownego w Polsce i na Dolnym Śląsku” (we współpracy ze Stowarzyszeniem Na Rzecz Dzikich Zwierząt „Sokół”)

Pomiędzy prelekcjami będzie można obejrzeć filmy przyrodnicze, które pozwolą bliżej poznać świat natury i zagrożenia, z jakimi się ona zmaga. Wśród nich znajdzie się film:

„Płazy. Pionierzy życia na lądzie” – zdobywca Srebrnej Nagrody w kategorii „Dzika przyroda i jej ochrona” na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Turystycznych Africa (ITFFA) w RPA (czerwiec 2025). Film, zrealizowany przez Leśne Studio Filmowe pod patronatem Lasów Państwowych, zwraca uwagę na problem zanikania płazów i prezentuje ich fascynujący świat.

Strefa leśnego chilloutu

Po dniu pełnym wrażeń będziecie mogli odpocząć w specjalnej strefie relaksu – na leżakach, wsłuchując się w odgłosy lasu i łapiąc oddech w zielonej atmosferze.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

OBOWIĄZEK INFORMACYJNY – RODO

Zgodnie z art. 13 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27.04.2016 r.(ogólne rozporządzenie o ochronie danych - RODO) informujemy, że:

Administrator danych

Administratorem Państwa danych osobowych jest Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych we Wrocławiu (RDLP we Wrocławiu), ul. Grunwaldzka 90, 50-357 Wrocław, tel. +48 71 377 17 00, e-mail: rdlp@wroclaw.lasy.gov.pl

Inspektor Ochrony Danych

Z inspektorem ochrony danych mogą się Państwo skontaktować pod adresem e-mail: iod@comp-net.pl

Cel i podstawa prawna przetwarzania danych

Podczas wydarzenia pn. „Zielona wymiana” będą wykonywane zdjęcia i nagrania wideo. Państwa wizerunek może zostać utrwalony i następnie opublikowany:

- na stronach internetowych Lasów Państwowych oraz RDLP we Wrocławiu,

- w mediach społecznościowych RDLP we Wrocławiu,

- w materiałach informacyjnych i promocyjnych.

Podstawą prawną przetwarzania danych jest art. 6 ust. 1 lit. e RODO (realizacja zadania w interesie publicznym, polegającego na promocji działań Lasów Państwowych).

Odbiorcy danych

Dane mogą być udostępnione podmiotom świadczącym usługi na rzecz RDLP we Wrocławiu (np. podmioty wykonujące materiały promocyjne) oraz podmiotom uprawnionym na podstawie przepisów prawa.

Okres przechowywania danych

Dane w postaci zdjęć i nagrań będą przechowywane przez okres niezbędny do realizacji celów informacyjnych i promocyjnych RDLP we Wrocławiu.

Prawa osób, których dane dotyczą

Przysługuje Państwu prawo do:

- dostępu do swoich danych,

- sprostowania danych,

- ograniczenia przetwarzania,

- wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania,

- wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych (PUODO).

Dobrowolność
Udział w wydarzeniu jest dobrowolny. W przypadku niewyrażenia zgody na publikację wizerunku prosimy o poinformowanie fotografa lub organizatora wydarzenia.

Informacja praktyczna: Wchodząc na teren wydarzenia pn. „Zielona wymiana”, zlokalizowanego na placu przy siedzibie RDLP we Wrocławiu w dniu 06.09.2025 r. , wyrażają Państwo świadomość, że mogą zostać uwiecznieni na zdjęciach lub nagraniach i że materiały te mogą zostać opublikowane w powyższych celach.

W dniach 17-18 września 2025 r.
w Karpacz odbędzie się konferencja z okazji jubileuszu 30-lecia działalności
Leśnego Banku Genów Kostrzyca.

Będzie to doskonała okazja do wymiany doświadczeń i poszerzenia wiedzy w gronie wysokiej klasy specjalistów ze świata nauki, a także pracowników instytucji bezpośrednio zaangażowanych w ochronę leśnych zasobów genetycznych. 

W dniu 24 czerwca 2025 roku w sali konferencyjnej Urzędu Miasta i Gminy Jelcz – Laskowice odbyło się wspólne posiedzenie komisji Rady Miejskiej, w którym uczestniczyli także przedstawiciele Nadleśnictwa Oława. W trakcie posiedzenia, nadleśniczy Grzegorz Pietruńko przekazał radnym informacje o działalności Nadleśnictwa Oława w 2024 roku oraz planach na 2025 rok. Udział przedstawicieli Nadleśnictwa Oława w posiedzeniu komisji jest efektem realizacji wytycznych Zarządzenia nr 115 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 18 września 2024 r. w sprawie przekazywania informacji o działalności nadleśnictw radom gmin i sejmikom województw.

Na terenie Miasta i Gminy Jelcz – Laskowice położonych jest blisko 32% lasów i gruntów, którymi zarządza Nadleśnictwo Oława.

W swoim wystąpieniu, nadleśniczy przekazał zebranym na sali radnym, burmistrzowi oraz zastępcom burmistrza informacje o działalności Nadleśnictwa Oława – podstawach prawnych i organizacyjnych prowadzonej gospodarki leśnej, roli planu urządzenia lasu, wielkości realizowanych zadań gospodarczych, funkcjonujących w zasięgi nadleśnictwa formach ochrony przyrody, podejmowanych działaniach edukacyjnych, prowadzonych inwestycjach oraz istniejących zagrożeniach. Przedstawiono również plany działalności nadleśnictwa na 2025 rok. Podkreślono przy tym bardzo dobrą współpracę z samorządem. W szczególności nadleśniczy podziękował działającym na terenie Gminy Jelcz – Laskowice Ochotniczym Strażom Pożarnym za ich zaangażowanie w ochronę przeciwpożarową obszarów leśnych. Po części informacyjnej nastąpiła dyskusja, podczas której radni poruszali różne tematy związane z działalnością Nadleśnictwa O

ława i prowadzoną gospodarką leśną, w tym wpływu wprowadzanych ograniczeń związanych z ochroną przyrody na kondycję ekonomiczną zakładów usług leśnych wykonujących prac leśne, problemu śmieci pozostawianych w lesie, możliwości utworzenia ścieżki edukacyjnej związanej z pszczelarstwem. Dopytywano także o strukturę drzewostanów w Nadleśnictwie Oława oraz wpływu wielkości realizowanych zadań gospodarczych na stan lasu.

Dziękujemy za współpracę i mamy nadzieję, że takie spotkania będą kontynuowane

W Polsce temat lasów i leśnictwa budzi duże zainteresowanie. Jak pokazuje badanie, główne źródła, z jakich Polacy czerpią informacje na ten temat to rozmowy z rodziną i znajomymi (39%) oraz media społecznościowe i internetowe serwisy (po 35%). Istotną rolę w kształtowaniu świadomości na temat lasów odgrywają także programy informacyjne w telewizji.

Niestety, z badania wynika także, że wiedza na temat lasów jest w Polsce na bardzo niskim poziomie. Najbardziej jaskrawym przykładem jest ten, że choć 97% respondentów zgadza się, że drewno jest bardziej ekologiczne od plastiku, to jednocześnie aż 21 % sądzi, że by je pozyskać, wycinanie drzew nie jest konieczne.

- Skala mitów, fakenewsów i dezinformacji na temat polskich lasów i przyrody jest zatrważająca. Narracja budowana wokół lasów i leśników, przedstawiająca nas jako działających na szkodę przyrody, zrobiła wiele złego. Najwyższy czas powiedzieć „stop” tej dezinformacji. To leśnicy dbają o polskie lasy. Dzięki temu jest ich coraz więcej i należą one do najbardziej zasobnych w Europie - mówi Witold Koss, dyrektor generalny Lasów Państwowych.

W społeczeństwie wciąż pokutują także mity dotyczące stanu polskich lasów. Aż 70% respondentów jest przekonanych, że powierzchnia lasów w Polsce maleje, podczas gdy tylko 11% uważa, że lasów przybywa. Tymczasem lesistość Polski stale rośnie. Po II wojnie światowej lasy stanowiły 21% powierzchni naszego kraju, dziś jest to już prawie 30%. Tylko w ciągu ostatnich 25 lat powierzchnia lasów w Polsce zwiększyła się o prawie pół miliona hektarów.

- Lasy to 1/3 powierzchnia Polski. Obserwujemy, że Polacy coraz częściej bywają w lesie i coraz częściej wyrażają swoje opinie na temat przyrody. Badanie PBS pokazuje jednak, że często są one oparte o fałszywe przesłanki z zupełnym pominięciem faktów - dodaje dyrektor Koss.

40% respondentów nie zgadza się ze stwierdzeniem lub nie wie, że w miejsce każdego wyciętego drzewa leśnicy sadzą co najmniej kilka nowych. Robią to, by lasów nie zabrakło również dla przyszłych pokoleń. Ponadto jest to ustawowy obowiązek. Zgodnie z ustawą o lasach, w każdym miejscu skąd pozyskano drewno, w ciągu pięciu lat musi pojawić się młode pokolenia lasu. Zwykle następuje to dużo wcześniej. W ten sposób leśnicy sadzą rocznie setki milionów drzew, a także wspierają proces naturalnego odnawiania się lasu, poprzez nasiona sąsiednich drzew. Wszędzie tam, gdzie to możliwe, leśnicy odnawiając lasy jednocześnie je przebudowują, by były bardziej odporne na choroby i zmiany klimatu. Te fakty często nie przebijają się do opinii publicznej. Eksperci twierdzą, że z powodu intencjonalnych kampanii dezinformacyjnych.

-Tak właśnie działa dezinformacja. To bardzo często mocne, wywołujące skrajne emocje komunikaty, które są wysyłane do społeczeństwa w konkretnym celu. Np. by podważyć zaufanie do instytucji państwowej, zdyskredytować lub wykluczyć z dyskursu publicznego jakąś zawodową grupę czy po prostu destabilizować sytuację w kraju. Często dzieje się tak również dla osiągnięcia wymiernych korzyści – mówi Filip Gołębiewski, prezes zarządu fundacji Instytut Dyskursu i Dialogu (INDID).- W mojej ocenie względem klimatu, przyrody, Lasów Państwowych i leśników narosło wiele mitów i stereotypów; przedstawiani są oni jako "krwawi drwale", a to właśnie jeden z elementów tego mechanizmu dezinformacji. Warto zdawać sobie z tego sprawę i nie powielać bezrefleksyjnie tego typu komunikatów- dodaje.

Dezinformacja to jedno z najpoważniejszych wyzwań dla współczesnej ochrony środowiska. Nieprawdziwe lub celowo zniekształcone informacje dotyczące klimatu, gospodarki leśnej czy odnawialnych źródeł energii utrudniają prowadzenie rzeczowej debaty publicznej, wpływają na postawy społeczne i mogą prowadzić do błędnych decyzji na poziomie lokalnym i ogólnokrajowym.

Dlatego właśnie Lasy Państwowe we współpracy z fundacją Instytut Dyskursu i Dialogu, Wydziałem Dziennikarstwa Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego, Wydziałem Leśnym Uniwersytetu Rolniczego im. H. Kołłątaja w Krakowie oraz Instytutem Nauk Leśnych Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz pod patronatem „Dziennika Gazety Prawnej”, ruszają z kampanią o dezinformacji i jej wpływie na środowisko: „W gąszczu informacji. Nie błądź. Sprawdzaj”.

Kampania ma na celu zwiększyć odporność społeczną na manipulację – poprzez edukację, sprawdzone dane i prosty język. Działając na styku natury, nauki i komunikacji, Lasy Państwowe wraz z partnerami podejmują temat dezinformacji jako realnego zagrożenia dla środowiska. Bo skuteczna ochrona przyrody zaczyna się od faktów i od umiejętności ich rozróżniania.

- Jednym z kluczowych elementów kampanii „W gąszczu informacji” jest weryfikacja tez na temat lasów, klimatu i środowiska funkcjonujących w debacie publicznej. Dlatego zdecydowaliśmy się powierzyć niezależnej organizacji zajmującej się fact checkingiem analizę najczęściej powtarzanych opinii i przekonań. Współpraca ta ma na celu jedno: pokazać, co jest faktem, a co mitem – w sposób rzetelny, transparentny i oparty na źródłach- mówi Olga Buczyńska, naczelniczka Biura Prasowego w Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych.

W ramach kampanii leśnicy przekazali do weryfikacji listę często powielanych twierdzeń – od tych dotyczących gospodarki leśnej po opinie na temat ochrony przyrody, suszy czy klimatu. Fact checkerzy z INDID na początek wybrali z nich 10 kluczowych komunikatów, które zostaną przeanalizowane i opublikowane wraz z uzasadnieniem. W ramach kampanii kolejne artykuł fact checkerów będą ukazywały się do tydzień. Co ważne Lasy Państwowe nie mają wpływu na przebieg analiz, a wyniki zostaną opublikowane niezależnie od ich ostatecznego kształtu.

Na stronie internetowej poświęconej kampanii www.wgaszczuinformacji.pl zamieszczona została ankieta, w której każdy może napisać z jakimi mitami na temat lasów spotyka się najczęściej. Pomoże to leśnikom i partnerom kampanii tworzyć rzetelne i zrozumiałe treści o lesie, klimacie i środowisku. Swoje zagadnienia przekażą także partnerzy kampanii.

W ramach kampanii Lasy Państwowe uruchomiły również podcast „W gąszczu informacji”, dostępny na platformach YouTube, Spotify i innych aplikacjach podcastowych.

- To cykl rozmów z ekspertami i praktykami, poświęcony dezinformacji dotyczącej środowiska, lasów, klimatu i energii. W przystępny, ale merytoryczny sposób omawiamy, jak odróżniać fakty od opinii oraz dlaczego rzetelne źródła mają kluczowe znaczenie w ochronie przyrody - informuje prowadząca podcast Anna Choszcz-Sendrowska, rzeczniczka prasowa Lasów Państwowych.

Wszystkie informacje na temat kampanii można uzyskać na: www.wgaszczuinfrmacji.pl

Autor kampanii: Lasy Państwowe

Patronat: Dziennik Gazeta Prawna

Partnerzy: Instytut Dyskursu i Dialogu, Instytut Nauk Leśnych Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, Wydział Leśny Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, Wydział Dziennikarstwa Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego

Coraz częściej pojawiają się w lesie miejsca, gdzie dosłownie każdy krok powoduje podnoszenie się pyłu z bardzo wysuszonej ściółki leśnej. A pożary najczęściej powstają w wyniku działań lub zaniechań człowieka.

– W lasach jest bardzo sucho, a krótkookresowe, przelotne deszcze nie poprawiają tej miejscowo, dramatycznej wręcz, sytuacji. Przed nami weekend, który również zapowiada się bezdeszczowo, dlatego apelujemy o ostrożność– mówi Jerzy Fijas  zastępca  dyrektora Generalnego Lasów Państwowych ds. zrównoważonej gospodarki leśnej. – Choć leśnicy nieustannie strzegą bezpieczeństwa i monitorują sytuację pożarową, to odpowiedzialność za lasy spoczywa na nas wszystkich. Korzystajmy z lasów odpowiedzialnie.– dodaje.

 Bezcenna jest tu szybka reakcja leśników i strażaków, ale też obywateli – wszystkich osób, które dostrzegą ogień i powiadomią odpowiednie służby. Wsparcie, jakiego udzielają strażakom leśnicy, bezpośrednio przekłada się na wysoką skuteczność przeprowadzanych akcji gaśniczych.

-Od początku roku spłonęło  blisko 700 hektarów powierzchni leśnej. W wyniku tych pożarów cztery osoby odniosły obrażenia, a jedna osoba straciła życie. Jak pokazał dramatyczny pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym w kwietniu 2025 roku walka z żywiołem w obecnych warunkach klimatycznych staje się coraz trudniejsza.- powiedział nadbrygadier Józef Galica zastępca komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej.

Najważniejsze jest to, aby będąc w lesie  zachowywać się odpowiedzialnie. Ogień jest niebezpieczny nie tylko dla drzew, ale również dla mieszkańców lasu. Szczególnie dla młodych zwierząt: drobnych ssaków, płazów, gadów czy owadów, które nie są w stanie uciec przed płomieniami. Pamiętajmy, że:

• Nie wjeżdżać samochodem do lasu. Pozostawmy go w miejscu do tego przeznaczonym. Rozgrzany silnik może doprowadzić do zapłonu suchej ściółki, znajdującej się pod samochodem lub w jego pobliżu.
•  W odległości do 100 m od granicy lasu zabronione jest używanie otwartego ognia, poza miejscami do tego wyznaczonymi.
• Zabronione jest także wypalanie traw i pozostałości roślinnych na terenach leśnych. Reagujmy na nietypowe zachowania ludzi w lasach.

Jeśli zauważysz w lesie ogień lub dym - zadzwoń pod nr. alarmowy 112 lub 998!

Kiedy przez dłuższy czas ściółka leśna jest bardzo sucha, lokalnie nadleśniczowie mogą wprowadzać okresowy zakaz wstępu do lasu. Nie jest to decyzja uznaniowa, ale ściśle określona procedura wynikająca z przepisów prawa. Może to nastąpić przy trzecim, najwyższym stopniu zagrożenia pożarowego, jeśli przez pięć kolejnych dni wilgotność ściółki, spada poniżej 10 procent. Te warunki muszą wystąpić łącznie i są jedyną podstawą prawną do podjęcia decyzji o zakazie. Okresowy zakaz wstępu do lasu może zostać wprowadzony nie tylko ze względu na zagrożenie pożarowe, ale też np. wystąpiło zniszczenie albo znaczne uszkodzenie drzewostanów lub degradacja runa leśnego. Okresowy zakaz wstępu może też obejmować lasy, w których wykonywane są zabiegi gospodarcze związane z hodowlą lasu, ochroną lasu lub pozyskiwaniem drewna.

Sytuację z zakazami wstępu do lasu można na bieżąco śledzić na stronie: https://zakazywstepu.bdl.lasy.gov.pl/zakazy/

Zagrożenie pożarowe lasu jest natomiast na bieżąco aktualizowane na stronie: https://bazapozarow.ibles.pl/zagrozenie/

Lasy Państwowe mają jeden z najlepszych systemów przeciwpożarowych w Europie. To bardzo złożony system angażujący pracę wielu osób i setki sztuk specjalistycznego sprzętu. Leśnicy zabezpieczają lasy przed pożarami zarówno poprzez utrzymanie w dobrym stanie sieci dróg dojazdowych, pasów przeciwpożarowych i punktów czerpania wody, ale też poprzez stały monitoring lasu oparty m.in. o dostrzegalnie i utrzymywanie w gotowości floty lotniczej, przygotowanej do prowadzenia obserwacji i gaszenia ewentualnych pożarów.

Należy podkreślić, że Lasy Państwowe czynnie uczestniczą w akcjach gaśniczych także innych obszarów przyrodniczych, jak choćby lasy innych form własności czy parki narodowe.

Z powodu suszy, w wielu rejonach kraju lasy są bardzo podatne na zagrożenie pożarowe. Lasy Państwowe i Państwowa Straż Pożarna przypominają, że ognisko, grill czy niedopałek mogą stać się przyczyną poważnego zagrożenia dla lasu i jego mieszkańców, którzy w obliczu zbliżającego się ognia, pozostają  często bezbronni.

W dniu 11 czerwca 2024 roku w sali obrad Rady Gminy Oława odbyło się spotkanie, podczas którego nadleśniczy Grzegorz Pietruńko oraz zastępca nadleśniczego – Szymon Żak przekazali radnym i sołtysom z terenu Gminy Oława informacje o  działalności Nadleśnictwa Oława w 2024 roku oraz planach na 2025 rok. Spotkanie było efektem realizacji wytycznych Zarządzenia nr 115 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 18 września 2024 r. w sprawie przekazywania informacji o działalności nadleśnictw radom gmin i sejmikom województw.

Na terenie Gminy Oława położonych jest blisko 30% lasów i gruntów, którymi zarządza Nadleśnictwo Oława.

W przedstawionej podczas spotkania prezentacji zostały przekazane informacje o działalności Nadleśnictwa Oława – podstawach prawnych i organizacyjnych prowadzonej gospodarki leśnej, roli planu urządzenia lasu, wielkości realizowanych zadań gospodarczych, funkcjonujących w zasięgi nadleśnictwa formach ochrony przyrody, podejmowanych działaniach edukacyjnych, prowadzonych inwestycjach oraz istniejących zagrożeniach. Przedstawiono również plany działalności nadleśnictwa na 2025 rok. Podkreślono przy tym bardzo dobrą współpracę z samorządem. W szczególności nadleśniczy podziękował działającym na terenie Gminy Oława Ochotniczym Strażom Pożarnym za ich zaangażowanie w ochronę przeciwpożarową obszarów leśnych. W trakcie spotkania prowadzono dyskusję i odpowiadano na pytania dotyczące tematów związanych z działalnością Nadleśnictwa Oława i prowadzoną gospodarką leśną.

Dziękujemy za współpracę i mamy nadzieję, że takie spotkania będą kontynuowane.

V Krajowa Konferencja Infrastruktura drogowa w lasach – nowe wyzwania.

W dniach 3-5 czerwca 2025 roku w Nadleśnictwie Lądek-Zdrój odbywa się trzydniowa konferencja pt. „Infrastruktura drogowa w lasach – nowe wyzwanie”. Dolny Śląsk, region dotknięty w 2024 roku katastrofalną powodzią, stał się miejscem szczególnie ważnego spotkania specjalistów i ekspertów, którzy podjęli temat odbudowy oraz zabezpieczenia infrastruktury leśnej.

Jak podkreśla Dyrektor Generalny Lasów Państwowych, Witold Koss:

„Tereny, na których dziś się znajdujemy, dotknięte zostały w 2024 roku jedną z największych klęsk żywiołowych, jakie dotknęły nasz kraj – olbrzymią powodzią, której skutki w znacznej mierze odcisnęły piętno na domostwach lokalnej społeczności, ale również na infrastrukturze drogowej w lasach. Skala uszkodzonej infrastruktury bezpośrednio wpływa na sprawność realizacji zadań statutowych Lasów Państwowych oraz bezpieczeństwo pracowników leśnych w terenie.”

Również Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych we Wrocławiu, Jan Dzięcielski, podkreśla znaczenie organizacji konferencji na Dolnym Śląsku:

„Witam serdecznie na Dolnym Śląsku – regionie, który w 2024 roku został dotknięty katastrofalną powodzią. Jej skutki były szczególnie dotkliwe dla Lasów Państwowych – zniszczeniu uległa infrastruktura tworzona i rozwijana przez dziesięciolecia. Dlatego właśnie organizacja tej konferencji w naszym regionie ma szczególne znaczenie. Potrzebujemy rzetelnej debaty, wymiany doświadczeń i nowoczesnych rozwiązań, które pozwolą odbudować i zabezpieczyć infrastrukturę, a jednocześnie kontynuować kluczowe działania, zwiększające możliwości retencyjne drzewostanów i chłonność siedlisk leśnych.”

Podczas trzydniowego spotkania poruszono kluczowe zagadnienia dotyczące dróg leśnych, które są nie tylko ważnym elementem infrastruktury, ale także obiektami budowlanymi podlegającymi ścisłym przepisom prawnym i administracyjnym. Uczestnicy zwrócili uwagę na potrzebę jednoznacznego określenia statusu terenów komunikacyjnych w Lasach Państwowych oraz konieczność doprecyzowania przepisów prawnych i wypracowania jednolitych wytycznych interpretacyjnych.

Naczelnik Wydziału Infrastruktury RDLP w Olsztynie podsumowała jden z paneli dyskusyjnych słowami :

„Potrzeba doprecyzowania przepisów, stworzenia jednolitych wytycznych interpretacyjnych oraz kontynuowania dialogu między środowiskiem leśnym a administracją publiczną jest dziś bardziej paląca niż kiedykolwiek.”

Ważnym punktem konferencji była także wymiana doświadczeń na temat skutecznego zarządzania wodą w i wokół korpusu drogowego, co ma ogromne znaczenie dla trwałości infrastruktury i ochrony środowiska naturalnego.

W wydarzeniu uczestniczyli wybitni eksperci i profesorowie z Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu oraz Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, którzy dzielili się wiedzą i nowoczesnymi rozwiązaniami w zakresie gospodarki leśnej i infrastruktury drogowej.

Konferencja jest okazją do wypracowania spójnej strategii dotyczącej planowania, realizacji inwestycji oraz bieżącego utrzymania i monitoringu dróg leśnych. Wspólne działania i wymiana doświadczeń pozwolą nie tylko na odbudowę zniszczonej infrastruktury, ale również na podniesienie jej odporności na przyszłe zagrożenia.

Razem budujemy przyszłość lasów – skutecznie, bezpiecznie i z poszanowaniem przyrody.

Leśnicy, dzięki swojej wiedzy o przyrodzie, na bieżąco monitorują stan lasów. To pozwala im w porę prognozować zagrożenia, które mogłyby negatywnie wpłynąć na środowisko leśne. Dzięki temu mogą szybko podjąć odpowiednie działania, mające na celu utrzymanie lasów w dobrej kondycji i zwiększenie ich odporności na szkodliwe czynniki. Wśród zagrożeń z jakimi muszą mierzyć się las oraz leśnicy możemy wskazać przede wszystkim te, które pochodzą od człowieka: pożary, zanieczyszczenia przemysłowe czy zaśmiecanie lasu. Ale i sama natura może stanowić zagrożenie. W tej grupie znajdą się m.in. ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury) oraz owady, grzyby patogeniczne czy ssaki roślinożerne.

Owady to naturalny element środowiska leśnego i ich obecność w lesie jest jak najbardziej pożądana. Jednak kiedy jeden gatunek zaczyna dominować i może zagrażać trwałości lasu, musimy podjąć działania, by tę trwałość zachować.

Kiedy owad staje się „szkodnikiem”

Szkodnikami powszechnie nazywamy organizmy, które wyrządzają szkody. W gospodarstwie będą to np. myszy zjadające rolnikowi ziarno czy plony. W kuchni pani domu będzie złorzeczyła na mole spożywcze, a właściciel stawu hodowlanego szkodnikiem nazwie wydrę, która wyjada mu ryby.

Las jest miejscem życia wielu gatunków owadów. W specyficznych warunkach niektóre z nich stanowią zagrożenie dla lasu. I to o nich wtedy leśnicy mówią „szkodnik”. Dzielimy te owady na dwie grupy:

• szkodniki pierwotne, które atakują zdrowe drzewa (np. foliofagi, czyli owady liściożerne występujące na drzewach iglastych lub liściastych),
• szkodniki wtórne – atakujące i zasiedlające drzewa, które zostały osłabione wskutek działania innych czynników (np. szkodników pierwotnych, chorób grzybowych, suszy czy zanieczyszczeń przemysłowych).

Czy owad może zagrozić istnieniu lasu

Gdy owady jednego gatunku rozmnażają się masowo w krótkim czasie, taka sytuacja może zaburzyć naturalną równowagę w lesie i zagrozić jego trwałości. Mówimy wtedy o gradacji. Zadaniem leśników jest niedopuszczenie do takich sytuacji poprzez prognozowanie i ograniczenie liczebności populacji szkodliwych owadów. To dzięki prowadzonym kontrolom, np. jesiennym poszukiwaniom szkodników pierwotnych sosny, jesteśmy w stanie wyłapać moment kiedy liczebność danego gatunku wzrasta (w stosunku do np. ubiegłego roku) i ocenić czy zbliża się jego gradacja.

Największa gradacja w Polsce miała miejsce w latach 1978-1986. Spowodowało ja masowe wystąpienie najgroźniejszego szkodnika sosny – brudnicy mniszki. Ogólny areał masowego pojawu brudnicy mniszki w skali Polski wyniósł łącznie w tym okresie 7,3 mln ha, z czego 6,3 mln ha było objętych zabiegami.

Wśród leśników wciąż żywa jest pamięć gradacji strzygoni choinówki w Puszczy Noteckiej. W latach 1921-1924 ten niewielki motyl doprowadził zniszczenia około 220 tys. ha drzewostanów sosnowych w całej Polsce, z czego w Puszczy Noteckiej ucierpiało około 70 tys. ha. Część lasu została doszczętnie zniszczona przez strzygonię, a rok po zakończeniu jej gradacji, pozostałe, osłabione drzewa zaatakował cetyniec i dokończył dzieło zniszczenia lasu. Efektem gradacji była konieczność wycięcia całej Puszczy Noteckiej. Tę historię przeczytacie TUTAJ.

Jak leśnicy zapobiegają plagom

Jesienią leśnicy sprawdzają liczebność poczwarek i larw owadów zimujących w ściółce i glebie, aby oszacować stopień zagrożenia drzewostanów na rok następny. Liczebność nadmiernie występujących owadów ogranicza się m.in. przez wykładanie i kontrolę różnego rodzaju pułapek, wyznaczanie i szybkie usuwanie drzew opanowanych przez owady czy zabiegi ochronne z wykorzystaniem środków ochrony roślin. Wśród tych ostatnich możemy wymienić zarówno zabiegi naziemne jak i agrolotnicze.

Wśród pułapek, które leśnicy stosują możemy wyróżnić pułapki klasyczne i sztuczne. Do klasycznych możemy zaliczyć np. wykładane przez leśników wałki na szeliniaka sosnowca, który stanowi zagrożenie dla najmłodszych drzewek, czy też pozyskane wcześniej drewno (kłody, dłużyce, drewno stosowe), które wabią owady pachnącą żywicą.

Do najczęściej stosowanych pułapek sztucznych zaliczamy pułapki feromonowe. To proste urządzenie stosowane przez leśników do odłowu szkodliwych owadów zagrażających zdrowiu drzew. Opierają się na użyciu w nich feromonu - specjalnej substancji zapachowej, zwabiającej owada w pobliże pułapki. W leśnictwie wykorzystujemy feromony płciowe (naśladują zapach partnera), lub agregacyjne (informujące o bazie żerowej). Pułapki feromonowe służą do monitorowania rozwoju populacji owadów zagrażających trwałości lasu.

Wśród działań podejmowanych przez leśników, mających na celu wzmocnienie odporności lasów najważniejsze są te prewencyjne. Zwiększamy bioróżnorodność poprzez wprowadzanie domieszkowych gatunków drzew oraz krzewów w miejscach gdzie istnieje np. lepsza gleba. Przebudowujemy drzewostany tak, by były one bardziej zróżnicowane gatunkowo i odporne na zmiany klimatu i związane z nimi susze, gwałtowne wichury itp. Czynniki te osłabiając drzewa sprawiają, że te stają się łatwą ofiarą dla owadów.

Nie zapominamy również o wspieraniu naszych naturalnych sprzymierzeńców w walce z owadami, które zagrażają zdrowiu i stabilności lasów. Mamy tu na myśli mrówki, ptaki czy nietoperze. W lasach wywieszane są budki lęgowe dla ptaków czy budki-schrony dla nietoperzy, a mrowiska są zabezpieczane tak, by np. nie niszczyły ich dziki.

Opryski tylko w ostateczności

Ostateczną metodą walki ze szkodliwymi owadami, kiedy wszystkie pozostałe działania okażą się niewystarczające i owady wciąż zagrażają istnieniu lasu są zabiegi z wykorzystaniem środków ochrony roślin, naziemne i agrolotnicze.

Musimy pamiętać, że są to zabiegi ratownicze i stosujemy je tylko wtedy gdy nie mamy innego wyjścia. Jeśli istnieje taka możliwość, w pierwszej kolejności sięgamy po środki biologiczne, a dopiero w ostateczności po środki chemiczne. Do zabiegów wykorzystujemy środki dopuszczone do stosowania na terenie Polski zezwoleniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Opryski przeprowadzane są tylko przy odpowiednich warunkach atmosferycznych. Samolot rozprowadzający środek ochrony roślin ma precyzyjnie wyznaczoną trasę lotu i ściśle określony obszar oprysku (tzw. pole zabiegowe). Wykonuje się go z jak najniższej wysokości (tuż nad koronami drzew), tak by środek nie rozprzestrzeniał się na tereny nieobjęte zabiegiem ratowniczym. Do środka ochrony roślin dodawany jest adiuwiant (najczęściej oparty na bazie oleju), który sprawia , że cząsteczki spadające na opryskiwany teren są cięższe, łatwiej i szybciej docierają tam gdzie powinny, a nie są unoszone w powietrzu na dalekie odległości. Ponadto, dzięki dodatkowi adiuwiantu, środek lepiej przylega do igieł i liści drzew, dzięki czemu nie dociera do dna lasu. Opryski są wykonywane w porach przed lub po oblotach owadów zapylających, np. pszczół miodnych, by dodatkowo je zabezpieczyć.

Zawsze wcześniej informujemy o zamiarze przeprowadzenia oprysków. Przy drogach dojazdowych do terenów leśnych ustawiane są tablice informujące o zakazie wstępu do lasu wraz z informacją dlaczego jest ten zakaz i jak długo będzie on obowiązywał. Wysyłane są informacje do lokalnych mediów (prasa, portale samorządowe) oraz do hodowców pszczół.

Aktualnie leśnicy weryfikują wyniki jesiennych poszukiwań sosny, wykonują uzupełniające wiosenne prace prognostyczne i określają zagrożenie na terenach poszczególnych nadleśnictw. Wstępne wyniki wskazują, że największe zagrożenie stanowić będą brudnica mniszka , strzygonia choinówka oraz chrabąszcze. W związku z tym w obecnej chwili do agrolotniczych zabiegów ratowniczych szykują się nadleśnictwa z terenów regionalnych dyrekcji LP w: Krakowie, Krośnie, Toruniu, Poznaniu, Radomiu oraz Zielonej Górze.

Od początku stycznia do 28 kwietnia bieżącego roku, wybuchło w Polsce niemal 1800 pożarów lasu, podczas gdy w analogicznym okresie ubiegłego roku liczba ta wynosiła nieco ponad 400. Jak pokazał ostatni pożar Biebrzańskiego Parku Narodowego, walka z żywiołem w obecnych warunkach klimatycznych jest coraz trudniejsza. Przed majówką strażacy i leśnicy wspólnie apelują o ostrożność.

Niemal bezśnieżna zima i wyjątkowo sucha wiosna sprawiły, że w wielu miejscach Polski zagrożenie pożarowe jest bardzo wysokie. W lasach panuje susza, która z każdym dniem potęguje prawdopodobieństwo wybuchu pożaru. Coraz częściej pojawiają się w lesie miejsca, gdzie dosłownie każdy krok powoduje podnoszenie się pyłu z bardzo wysuszonej ściółki leśnej. A pożary najczęściej wybuchają na skutek działań lub zaniechań człowieka.

– Sytuacja jest poważna. W lasach jest bardzo sucho, a krótkookresowe, przelotne deszcze nie poprawiają tej miejscowo, dramatycznej wręcz, sytuacji. Przed nami długi weekend majowy, który również zapowiada się bezdeszczowo. Tysiące rodzin z dziećmi w naszym kraju ruszą do lasu, aby wypocząć, dlatego apelujemy, aby korzystać z lasu odpowiedzialnie i rozpalać ogień tylko w miejscach do tego przeznaczonych – mówi Jerzy Fijas zastępca dyrektora generalnego Lasów Państwowych ds. zrównoważonej gospodarki leśnej. – Choć leśnicy nieustannie strzegą bezpieczeństwa i monitorują sytuację pożarową, to odpowiedzialność za lasy spoczywa na nas wszystkich. Korzystajmy z lasów odpowiedzialnie. Wypoczywajmy na terenach leśnych, lecz zachowajmy ostrożność. Zwłaszcza teraz, kiedy sytuacja jest wyjątkowa – dodaje.

Ochrona lasów przed ogniem to nasza wspólna sprawa. Bezcenna jest tu szybka reakcja leśników, ale też obywateli – wszystkich osób, które dostrzegą ogień pilnie i powiadomią odpowiednie służby. Wsparcie, jakiego udzielają strażakom leśnicy, bezpośrednio przekłada się na wysoką skuteczność przeprowadzanych akcji gaśniczych.

- Od początku roku odnotowaliśmy w Polsce blisko 1800 pożarów lasów – to czterokrotnie więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Jak pokazał dramatyczny pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym, walka z żywiołem w obecnych warunkach klimatycznych staje się coraz trudniejsza. Przed nami majówka – czas wypoczynku na łonie natury. Apeluję do wszystkich o najwyższą ostrożność i rozwagę! Niemal bezśnieżna zima i wyjątkowo sucha wiosna sprawiły, że w wielu rejonach kraju zagrożenie pożarowe osiąga bardzo wysoki poziom. Wysuszona ściółka leśna to ogromne niebezpieczeństwo – wystarczy iskra, by powstał pożar. Proszę, szanujmy lasy i dbajmy o wspólne bezpieczeństwo. Nasze odpowiedzialne zachowanie ma kluczowe znaczenie dla ochrony polskiej przyrody i zdrowia nas wszystkich - powiedział zastępca komendanta głównego PSP nadbrygadier Józef Galica.

Fot. archiwum multimedialne LP

Kiedy przez dłuższy czas ściółka leśna jest bardzo sucha, nadleśniczowie mogą wprowadzać okresowy zakaz wstępu do lasu. Nie jest to decyzja uznaniowa, ale ściśle określona procedura wynikająca z przepisów prawa. Nadleśniczy wprowadza taki zakaz wyłącznie w określonych okolicznościach, przy trzecim, najwyższym stopniu zagrożenia pożarowego, jeśli przez pięć kolejnych dni wilgotność ściółki, mierzona codziennie o godzinie 9:00, spada poniżej 10 procent. Te warunki muszą wystąpić łącznie i są jedyną podstawą prawną do podjęcia decyzji o zakazie. Okresowy zakaz wstępu do lasu może zostać wprowadzony nie tylko ze względu na zagrożenie pożarowe, ale też np. wystąpiło zniszczenie albo znaczne uszkodzenie drzewostanów lub degradacja runa leśnego. Okresowy zakaz wstępu może też obejmować lasy, w których wykonywane są zabiegi gospodarcze związane z hodowlą lasu, ochroną lasu lub pozyskiwaniem drewna.

– Choć jesteśmy trzecim krajem Europy (po krajach Półwyspu Iberyjskiego) jeśli chodzi o liczbę wybuchających pożarów, to pożary te są większości bardzo małe. Udaje się je szybko wykryć i szybko ugasić. Nasz system jest częściowo zbieżny z systemami funkcjonującymi w innych krajach Europy, aczkolwiek w Polsce prowadzimy również dość unikalne działania. Od 1 marca do 30 września każdego roku prowadzimy stały monitoring wilgotności ściółki. To czynność, która w przyjętej u nas formie, nie jest wykonywana nigdzie indziej w Europie. Dwa razy dziennie, w 60 strefach prognostycznych pokrywających niemal całą Polskę (z wyłączeniem obszarów górskich), pobierane są próbki ściółki, w celu określenia jej wilgotności – podkreśla Jan Kaczmarowski, pożarnik, specjalista Służby Leśnej w Wydziale Ochrony Lasu Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych. – Na podstawie wyników tych pomiarów określamy stopnie zagrożenia pożarowego, które bezpośrednio przekładają się na poziom gotowości naszego systemu przeciwpożarowego. Aktualny stan zagrożenia pożarowego lasu, do którego się wybieramy, możemy na bieżąco sprawdzać w Internecie, np. na stronie Lasów Państwowych – dodaje.

Sytuację z zakazami wstępu do lasu można na bieżąco śledzić na stronie: https://zakazywstepu.bdl.lasy.gov.pl/zakazy/

Zagrożenie pożarowe lasu jest natomiast na bieżąco aktualizowane na stronie: https://bazapozarow.ibles.pl/zagrozenie/

Najważniejsze jest jednak to, aby będąc w lesie, bez względu na poziom zagrożenia pożarowego, zachowywać się odpowiedzialnie. Ogień jest niebezpieczny nie tylko dla drzew, ale również dla mieszkańców lasu. Szczególnie dla młodych zwierząt: drobnych ssaków, płazów, gadów czy owadów, które nie są w stanie uciec przed płomieniami. Apelujemy o rozwagę i wyjątkową ostrożność:

• Nie wjeżdżajmy samochodem do lasu. Pozostawmy go w miejscu do tego przeznaczonym. Rozgrzany silnik może doprowadzić do zapłonu suchej ściółki, znajdującej się pod samochodem lub w jego pobliżu.

• Pamiętajmy, że w odległości do 100 m od granicy lasu zabronione jest używanie otwartego ognia, poza miejscami do tego wyznaczonymi.

• Zabronione jest także wypalanie traw i pozostałości roślinnych na terenach leśnych. Reagujmy na nietypowe zachowania ludzi w lasach.

Lasy Państwowe posiadają jeden z najlepszych systemów przeciwpożarowych w Europie. To bardzo złożony system angażujący pracę wielu osób i setki sztuk specjalistycznego sprzętu. Leśnicy zabezpieczają lasy przed pożarami zarówno poprzez utrzymanie w dobrym stanie sieci dróg dojazdowych, pasów przeciwpożarowych i punktów czerpania wody, ale też poprzez stały monitoring lasu oparty m.in. o dostrzegalnie i utrzymywanie w gotowości floty lotniczej, przygotowanej do prowadzenia obserwacji i gaszenia ewentualnych pożarów. Jest to 30 samolotów gaśniczych Dromader i AN-2, 8 śmigłowców gaśniczych, i 4 samoloty patrolowe. Łącznie daje nam to 4120 godzin zakontraktowanych lotów. Koszt utrzymania systemu ppoż. w Lasach Państwach to blisko 160 mln zł, z czego koszty zabezpieczania lotniczego wynoszą ok. 54 mln zł. Należy podkreślić, że Lasy Państwowe czynnie uczestniczą w akcjach gaśniczych także innych obszarów przyrodniczych, jak choćby lasy innych form własności czy parki narodowe.

Majówka to idealny czas na wypoczynek w lesie, ale w tym roku warto pamiętać o zachowaniu szczególnej ostrożności. Z powodu suszy, w wielu rejonach kraju lasy są bardzo podatne na zagrożenie pożarowe. Lasy Państwowe i Państwowa Straż Pożarna przypominają, że ognisko, grill czy niedopałek mogą stać się przyczyną poważnego zagrożenia dla lasu i jego mieszkańców, którzy w obliczu zbliżającego się ognia, pozostają często bezbronni. Dbajmy wspólnie o bezpieczeństwo i piękno naszych lasów.

W dniu 17 kwietnia 2025 roku pomiędzy burmistrzem Jelcza – Laskowic Panem Piotrem Stajszczykiem, a nadleśniczym Nadleśnictwa Oława – Panem Grzegorzem Pietruńko została podpisana umowa o przekazaniu w użytkowanie Gminy Jelcz – Laskowice nieruchomości stanowiącej kompleks pozostałości dawnego średniowiecznego zamku. Zgody na przekazanie w użytkowanie nieruchomości pozostającej w zarządzie Nadleśnictwa Oława udzielił Dyrektor Generalny Lasów Państwowych. Celem przekazania w użytkowanie nieruchomości była ochrona zabytków.

Położona na wyspie otoczonej starorzeczem Odry nieruchomość jest związana z historią Jelcza – Laskowic. W XIII wieku na miejscu dawnego grodziska wzniesiony został zamek obronny stanowiący początkowo własność biskupa wrocławskiego.
W następnych latach swojego istnienia stał się własnością książęcą. Był przebudowywany, niszczony i odbudowywany. Od XVII wieku stanowi ruinę. Jego historia i związane z nią legendy, to część niezwykle ciekawych dziejów regionu.

Przekazanie w użytkowanie tego terenu, to niewątpliwe szansa na jeszcze lepsze niż dotychczas zabezpieczenie wartości zabytku, przy jednoczesnym zagospodarowaniu rekreacyjnym.

Ruiny zamku i ich otoczenie, to atrakcyjne miejsce spacerów i wypoczynku mieszkańców Jelcza – Laskowic. Oprócz atrakcji przyrodniczych można tu także poznać historię regionu. Obok ruin corocznie odbywa się piknik rycerski, którego organizatorem jest Stowarzyszenie Lokalna Grupa Zwiadowców Historii z Jelcza – Laskowic przy udziale Gminy i Nadleśnictwa Oława.

              W sobotę 5 kwietnia w Leśnictwie Cisy w Nadleśnictwie Ruszów został wykryty i ugaszony w zarodku pożar młodnika sosnowego położonego w pobliżu zabudowań miejscowości Bronowiec. Mieszkaniec, który zauważył pożar przekazał informacje telefonicznie bezpośrednio na numer alarmowy 112. Za taką postawę bardzo dziękujemy. Do akcji zostały wezwane jednostki z OSP Parowa (dwa pojazdy gaśnicze) i OSP Osiecznica. Pożar, który na szczęście objął tylko ściółkę o powierzchni 0,02 ha, został bardzo szybko opanowany przez miejscowych strażaków. Dla OSP Parowa była to pierwsza (i mamy nadzieję ostatnia) akcja gaśnicza nowym wozem strażackim na terenach leśnych Nadleśnictwa Ruszów.  

               Na terenie leśnictwa Cisy w tym roku znaleziono w kilku miejscach niepokojące ślady rozpalania ognisk w terenie leśnym, zagrożonym powstaniem pożaru.

               Odwiedzającym nasze piękne bory przypominamy stare, ale aktualne przysłowie:

                                                           Nie igraj z ogniem…

Materiały:

Tekst: Sylwester Mikołajczyk

Zdjęcia: Sylwester Mikołajczyk
                      Adrian Baut
                      Hubert Magda  

Trzy nowe rezerwaty przyrody na Dolnym Śląsku! Dziś powiększono sieć rezerwatów w ramach inicjatywy "100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych"

Na 100-lecie swojego istnienia Lasy Państwowe ogłosiły wyjątkową inicjatywę, której celem jest utworzenie lub powiększenie 100 rezerwatów przyrody w całej Polsce. Dziś, 7 kwietnia 2025 r., w ramach tej akcji sieć rezerwatów na Dolnym Śląsku powiększyła się o trzy kolejne obszary chronione: „Lasy Doliny Strzegomki”, „Krowiarki” oraz „Mały Śnieżnik”.

Uroczyste podpisanie zarządzeń ustanawiających nowe rezerwaty odbyło się dziś o godzinie 11:00 w rezerwacie przyrody „Lasy Doliny Strzegomki” na terenie Nadleśnictwa Świdnica.
                             

Utworzenie tych rezerwatów to efekt ścisłej współpracy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska we Wrocławiu oraz Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych we Wrocławiu.

Nowe rezerwaty przyrody:

Rezerwat przyrody „Lasy Doliny Strzegomki”
Powierzchnia: 75,54 ha
Gmina Żarów, powiat świdnicki
Celem ochrony rezerwatu jest zachowanie naturalnego kompleksu leśnego doliny rzeki Strzegomki — unikalnego ekosystemu łęgów i grądów z wiekowymi drzewostanami i bogatą populacją roślin, w tym śnieżycy wiosennej (Leucojum vernum) oraz czosnku niedźwiedziego (Allium ursinum).

Rezerwat przyrody „Krowiarki”
Powierzchnia: 89,30 ha
Gminy: Bystrzyca Kłodzka i Kłodzko, powiat kłodzki
Rezerwat chroni ciepłolubne buczyny storczykowe, będące siedliskiem wielu rzadkich i zagrożonych gatunków roślin, zwłaszcza storczykowatych.

Rezerwat przyrody „Mały Śnieżnik”
Powierzchnia: 359,51 ha
Gminy: Bystrzyca Kłodzka i Międzylesie, powiat kłodzki
Celem ochrony jest zachowanie naturalnych elementów przyrody ożywionej i nieożywionej w rejonie Małego Śnieżnika oraz sąsiednich szczytów — Wysoczki, Goworka i Średniaka. To obszar o wyjątkowej wartości przyrodniczej, obejmujący m.in. torfowiska przejściowe, piargi, bory bagienne i górskie bory świerkowe.

Dla wszystkich trzech rezerwatów wyznaczono obszary otuliny. Projekty zarządzeń zostały wcześniej zaopiniowane przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska i Regionalną Radę Ochrony Przyrody, uzgodnione przez Wojewodę Dolnośląskiego oraz poddane konsultacjom społecznym.

Choć formalnie rezerwaty wejdą w życie po 14 dniach od publikacji zarządzeń w Dzienniku Urzędowym Województwa Dolnośląskiego, dzisiejsze podpisanie dokumentów stanowi symboliczne i historyczne wydarzenie dla ochrony przyrody w regionie.

Dolnośląska sieć rezerwatów przyrody rośnie

Dzisiejsze wydarzenie znacząco wzbogaca sieć dolnośląskich rezerwatów, których dotąd było 67 — przy czym większość z nich zlokalizowana jest na terenach zarządzanych przez nadleśnictwa Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych we Wrocławiu.

Warto przypomnieć, że ostatni nowy rezerwat w regionie — „Mszana i Obłoga” o powierzchni niemal 100 ha — został utworzony w 2015 roku.

W ramach inicjatywy „100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych” nadal trwają prace nad objęciem ochroną kolejnych pięciu cennych przyrodniczo obszarów na Dolnym Śląsku.

Lasy to wspólne dobro wszystkich Polaków, zarządzane przez leśników z Lasów Państwowych i przynoszące polskiej gospodarce, w zależności od szacunków od 2 do 4% PKB. Wbrew obiegowym opiniom leśnicy nie zajmują się jedynie pozyskiwaniem drewna. Tam gdzie je pozyskują sadzą nowe pokolenie lasu lub wspierają odnawianie się go w naturalny sposób. Leśnicy sadzą rocznie około pół miliarda drzew. Do końca kwietnia wszyscy mogą wspólnie z nimi odnawiać lasy w całym kraju. 

- Lasy to nasze wspólne dziedzictwo, dlatego chcemy angażować społeczeństwo w ich ochronę i odnawianie. Akcja „Lasy na nowe 100-lecie” to doskonała okazja, by każdy mógł posadzić własne drzewo i w symboliczny sposób przyczynić się do zachowania lasów dla przyszłych pokoleń. To także moment, by uświadomić, jak ważną rolę pełnią lasy w życiu każdego z nas – mówi Anna Choszcz-Sendrowska, rzeczniczka Lasów Państwowych.

Odnawianie lasów – priorytet Lasów Państwowych

Lasy Państwowe każdego roku przeprowadzają odnowienia i zalesienia na ogromną skalę, zapewniając, że lasów w Polsce przybywa i są one coraz bardziej różnorodne gatunkowo, co zwiększa ich odporność.

Zalesienia odbywają się na gruntach, gdzie wcześniej lasu nie było, najczęściej na gruntach kupowanych przez Lasy Państwowe od rolników. Odnowienia są tam, gdzie zostało pozyskane drewno i trzeba wprowadzić nowe pokolenie lasu. Ustawowym obowiązkiem leśników jest odnowienie lasu w ciągu 5 lat, chociaż zazwyczaj nowe pokolenie lasu sadzone jest dużo wcześniej.

W 2024 roku leśnicy odnowili niemal 62,7 tys. ha lasów,  blisko 20% tej powierzchni stanowią odnowienia naturalne. Nim las odnowi się kluczowe znaczenie ma odpowiednie przygotowanie gleby. To pokazuje, jak ważne jest łączenie nowoczesnych metod leśnych z naturalnymi procesami ekosystemowymi.

Lasy na nowe 100-lecie – dołącz do wspólnego świętowania!

Akcja „Lasy na nowe 100-lecie” to nie tylko sadzenie drzew, ale również rozmowy i spotkania, które mają przybliżyć Polakom to jak ważne dla gospodarki i bezpieczeństwa kraju są lasy i czym jest zrównoważona gospodarka leśna. 

- W ostatnich latach, ze względu na brak komunikacji ze społeczeństwem, wokół działań leśników narosło mnóstwo mitów. Chcemy to powiedzieć głośno i wyraźnie: gospodarka leśna jest zrównoważona i w każdym nadleśnictwie odbywa się według dziesięcioletniego Planu Urządzenia Lasu, a odnawianie lasów jest naszym priorytetem. Dbamy o to, by każda powierzchnia, z której pozyskujemy drewno, była odnowiona. Dzięki akcji „Lasy na nowe 100-lecie” chcemy jeszcze mocniej podkreślić znaczenie lasów dla środowiska, gospodarki i społeczeństwa. Zapraszamy wszystkich do wspólnego sadzenia drzew – to inwestycja w przyszłość Polski – mówi Witold Koss, Dyrektor Generalny Lasów Państwowych.

W ramach akcji „Las na nowe stulecie” odbędą się:

• Sadzenia drzew w całej Polsce z rożnymi grupami społecznymi (poniższa mapa będzie na bieżąco aktualizowana)

• Otwarte sadzenia lasów w nadleśnictwach – każdy będzie mógł posadzić własne drzewo i w symboliczny sposób przyczynić się do ochrony przyrody.
• Spotkania z leśnikami, podczas których będzie można dowiedzieć się więcej o zarządzaniu lasami i o pracy leśników.

Ze względu na warunki atmosferyczne i różnice dotyczące okresu wegetacyjnego, społeczne sadzenia lasów w nadleśnictwach w północno-wschodniej Polsce odbędą się w kwietniu.

Wszystkie szczegóły dotyczące akcji można znaleźć na stronach internetowych nadleśnictw w swojej okolicy oraz stronach internetowych Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych.

Tegoroczne obchody Międzynarodowego Dnia Lasów odbywają się pod hasłem „Lasy i żywność”. Hasło to ma podkreślić kluczową rolę lasów w bezpieczeństwie żywnościowym, zapewnieniu człowiekowi żywności i środków niezbędnych do życia. 

Lasy zapewniają pożywienie, lekarstwa i środki do życia miliardom ludzi

Ponad pięć miliardów ludzi na całym świecie wykorzystuje produkty leśne do celów spożywczych, medycznych i jako źródło utrzymania. Lasy dostarczają człowiekowi orzechy, owoce, nasiona, korzenie, bulwy, liście, grzyby, miód, dziczyznę. Są one wykorzystywane w diecie ludzi na całym świecie, zapewniając niezbędne składniki odżywcze.

W Lasach Państwowych zbiór owoców leśnych czy grzybów na potrzeby własne jest legalny i nieograniczony. Co nie we wszystkich krajach jest oczywiste. Korzystając z darów lasu mamy pewność, że są one w pełni naturalne i wyrosły bez stosowania sztucznych nawozów i wspomagaczy.

Ponad 2 miliardy ludzi korzysta z drewna przy przygotowaniu posiłków

Drewno stosowane jest od czasów starożytnych i nadal jest powszechnie używane w gospodarstwach wiejskich jako źródło energii do gotowania i przygotowywania jadalnych potraw.

Drewno w Polsce jest naturalnym bogactwem, które jest całkowicie odnawialne. Leśnicy pozyskują drewno w granicach wyznaczonych przez standardy ekologicznej gospodarki, badania naukowe i 10-letnie plany urządzenia lasu, zatwierdzane przez ministra środowiska. Nasze zasoby drewna rosną z roku na rok. Kupując drewno lub produkty z drewna z Lasów Państwowych, mamy pewność, że surowiec został pozyskany w sposób niezagrażający przyrodzie.

Lasy mają kluczowe znaczenie dla rolnictwa

Lasy wspierają rolnictwo. Zapewniają dom zapylaczom, pomagają zachować zdrową glebę, zatrzymują wodę, zapewniają pożywienie i cień dla zwierząt gospodarskich, regulują temperaturę i pełnią funkcję naturalnej bariery chroniącej uprawy przed wiatrem, a także zwiększają opady deszczu, co zaspokaja potrzeby rolnictwa.

Doceniając znaczenie pszczół, leśnicy starają się wspierać owady błonkoskrzydłe. Właściwe zapylenie roślin przyczynia się do utrzymania bioróżnorodności, bardzo ważnej dla prawidłowego funkcjonowania ekosystemów. Pod hasłem „Pszczoły wracają do lasu” Lasy Państwowe prowadzą wiele działań na rzecz pszczół, m.in. wieszają kłody bartne, sadzą krzewy i drzewa miododajne, zakładają łąki kwietne.

Lasy Państwowe od wielu lat realizują szereg bardzo ważnych inicjatyw służących bagnom, mokradłom i terenom podmokłym, jak również ochronie szeroko rozumianych zasobów wodnych w polskich lasach. W ramach projektów małej retencji w ostatnich latach leśnicy zbudowali na zarządzanych przez siebie terenach 9500 polderów, zastawek i progów zwalniających, zatrzymujących wodę w lesie.

Leśnicy postrzegają lasy ekosystemowo, jako swoiste systemy „naczyń połączonych”. Oznacza to nic innego jak to, że lasy to nie tylko drzewa, ale też m.in. rezerwuar zasobów wodnych, tworzących każdorazowo unikalne, leśne mikroklimaty, warunkujący wilgotność siedlisk, a co za tym idzie – kształtujący bogactwo przyrodnicze danego obszaru.

Mięso dzikich zwierząt to źródło białka i mikroelementów

Mięso z dziczyzny jest ważnym źródłem białka dla ludności tubylczej i społeczności wiejskich, szczególnie w regionach tropikalnych. Ponad 3200 gatunków dzikich zwierząt jest wykorzystywanych jako żywność.

Nasze lasy to także bogactwo świata zwierząt. W lasach żyje ok. 60 proc. z 618 gatunków kręgowców występujących w Polsce. Prowadzona przez Lasy Państwowe gospodarka leśna nie przeszkadza zwierzętom, a nasze lasy pełne są zwierzyny. Mięso zwierząt łownych od wieków jest spożywane przez człowieka. Dawniej mięso dzikich zwierząt było głównym mięsem spożywanym zarówno przez ubogich chłopów jak i przez szlachtę. Najważniejsze cechy dziczyzny to wysoka zawartość białka, a niska tłuszczu. Mięso to ma niepowtarzalny smak i aromat.

Lasy a bezpieczeństwo żywnościowe

Lasy przyczyniają się do bezpieczeństwa żywnościowego i zmniejszają ryzyko głodu w czasie kryzysów, takich jak nieudane zbiory czy konflikty międzynarodowe, zapewniając przetrwanie społecznościom w sytuacji, gdy zwykłe źródła pożywienia stają się niedostępne.

80 lat FAO – lasy dla przyszłości

Obchody Międzynarodowego Dnia Lasów 2025 zbiegają się z 80. rocznicą powstania Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Z tej okazji FAO organizuje globalne wydarzenia promujące najlepsze praktyki wspierające zrównoważoną, inkluzywną i odporną przyszłość żywnościową.

Lasy Państwowe prowadząc gospodarkę leśną na niemalże 30% powierzchni naszego kraju, realizują kluczowe działania, by utrzymać bezpieczeństwo żywnościowe.

Międzynarodowy Dzień Lasów w Lasach Państwowych

Lasy Państwowe od ponad 100 lat dbają o trwałość lasu, tak by kolejne pokolenia mogły z tego lasu korzystać. Zarówno pod względem gospodarczym jak i przyrodniczym i społecznym. W tym roku, w którym Lasy państwowe rozpoczynają kolejne stulecie swojej działalności ruszamy z akcją „Lasy na nowe 100-lecie”. W całym kraju odbędą się akcje sadzenia lasów, w których będą brały udział różne grupy społeczne. Chcemy pokazać, że tam gdzie zostały wycięte drzewa nie powstaną zakłady przemysłowe, domy czy pola uprawne. W tym miejscu pojawi się nowe pokolenie lasu, o który będziemy dbać, by w przyszłości mogli z niego korzystać nasi potomkowie.